ترانه هاى خیام؛ اثری از صادق هدایت
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
خیام شاعر
ترانه هاى خیام؛ اثری از صادق هدایت
آنچه که اجمالا اشاره شد نشان میدهد که نفوذ فکر، آهنگ دلفریب، نظر موشکاف، وسعت قریحه، زیبائی بیان، صحت منطق، سرشاری تشبیهات سادة بیحشو و زوائد و مخصوصاً فلسفه و طرز فکر خیام که به آهنگهای گوناگون گویاست و با روح هر کس حرف میزند در میان فلاسفه و شعرای خیلی کمیاب مقام ارجمند و جداگانهای برای او احراز میکند.
رباعی کوچکترین وزن شعری است که انعکاس فکر شاعر را با معنی تمام برساند. (در کتاب کریستنسن راجع به رباعیات خیام (ص ۹۰) نوشته که رباعی وزن شعری کاملا ایرانی است و به عقیدة هارتمان رباعی ترانه نامیده میشده و اغلب به آواز میخواندهاند.
برساز ترانهای و پیشآور می. (۱۱۶)
بعدها اعراب این وزن را از فارسی تقلید کردند، این عقیده را لابد هارتمان از خواندن گفتة شمس قیس رازی راجع به رباعی پیدا کرده.)
هر شاعری خودش را موظف دانسته که در جزو اشعارش کم و بیش رباعی بگوید. ولی خیام رباعی را به منتها درجة اعتبار و اهمیت رسانیده و این وزن مختصر را انتخاب کرده، در صورتیکه افکار خودش را در نهایت زبردستی در آن گنجانیده است.
ترانههای خیام به قدری ساده، طبیعی و به زبان دلچسب ادبی و معمولی گفته شده که هر کسی را شیفته آهنگ و تشبیهات قشنگ آن مینماید، و از بهترین نمونههای شعر فارسی به شمار میآید. خیام قدرت ادای مطلب را به اندازهای رسانیده که گیرندگی و تأثیر آن حتمی است و انسان به حیرت میافتد که یک عقیده فلسفی مهمی چگونه ممکن است در قالب یک رباعی بگنجد و چگونه میتوان چند رباعی گفت که از هر کدام یک فکر و فلسفة مستقل مشاهده بشود و در عین حال با هم همآهنگ باشد. این کشش و دلربائی فکر خیام است که ترانههای او را در دنیا مشهور کرده، وزن ساده و مختصر شعری خیام خواننده را خسته نمیکند و به او فرصت فکر میدهد.
خیام در شعر پیروی از هیچکس نمیکند. زبان سادة او به همه اسرار صنعت خودش کاملا آگاه است و با کمال ایجاز، به بهترین طرزی شرح میدهد. در میان متفکرین و شعرای ایرانی که بعد از خیام آمدهاند، برخی از آنها به خیال افتادهاند که سبک او را تعقیب بکنند و از مسلک او پیروی بنمایند، ولی هیچکدام از آنها نتوانستهآند به سادگی و به بزرگی فکر خیام برسند. زیرا بیان ظریف و بیمانند او با آهنگ سلیس مجازی کنایهدار او مخصوص به خودش است. خیام قادر است که الفظ را موافق فکر و مقصود خودش انتخاب بکند. شعرش با یک آهنگ لطیف و طبیعی جاری و بیتکلف است، تشبیهات و استعاراتش یک ظرافت ساده و طبیعی دارد.
طرز بیان، مسلک و فلسفة خیام تأثیر مهمی در ادبیات فارسی کرده میدان وسیعی برای جولان فکر دیگران تهیه نموده است. حتی حافظ و سعدی در نشئات ذره، ناپایداری دنیا، غنیمت شمردن دم و می پرستی اشعاری سرودهاند که تقلید مستقیم از افکار خیام است. ولی هیچکدام نتوانستهاند درین قسمت به مرتبة خیام برسند. مثلا سعدی میگوید:
بخاک بر مرو ای آدمی به نخوت و ناز،
که زیر پای تو همچون تو آدمیزاد است. (۶۳)
عجب نیست از خاک اگر گل شکفت،
که چندین گل اندام در خاک خفت! (۵۸)
سعدیا دی رفت و فردا همچنان موجود نیست.
درمیان این و آن فرصت شمار امروز را. (۱۲۰)
و درین اشعار حافظ:
چنین که بر دل من داغ زلف سرکش تست،
بنفشهزار شود تربتم چو در گذرم. (۶۳)
هر وقت خوش که دست دهد مغتنم شمار،
کس را وقوف نیست که انجام کار چیست! (۱۱۲)
روزی که چرخ از گل ما کوزهها کند،
زنهار کاسة سر ما پر شراب کن. (۶۶)
که هر پاره خشتی که بر منظریست،
سر کیقبادی و اسکندریست! (۱۰۹)
قدح بشرط ادب گیر زانکه ترکیبش،
ز کاسة سر جمشید و بهمن است و قباد. (۷۰)
حافظ و مولوی و بعضی از شعرای متفکر دیگر اگر چه این شورش و رشادت فکر خیام را حس کردهاند و گاهی شلتاق آوردهاند، ولی بقدری مطالب خودشان را زیر جملات و تشبیهات و کنایات اغراقآمیز پوشانیدهاند که ممکن است آنرا به صد گونه تعبیر و تفسیر کرد. مخصوصاً حافظ که خیلی از افکار خیام الهام یافته و تشبیهات او را گرفته است. میتوان گفت او یکی از بهترین و متفکرترین پیروان خیام است. اگر چه حافظ خیلی بیشتر از خیام رؤیا، قوة تصور و الهام شاعرانه داشته که مربوط به شهوت تند او میباشد، ولی افکار او به پای فلسفة مادی و منطقی خیام نمیرسد و شراب را بصورت اسرارآمیز صوفیان درآورده. در همین قسمت حافظ از خیام جدا میشود. مثلا شراب حافظ اگر چه در بعضی جاها بطور واضح همان آب انگور است، ولی به قدری زیر اصطلاحات صوفیانه پوشیده شده که اجازة تعبیر را میدهد و یک نوع تصوف میشود از آن استنباط کرد. ولی خیام احتیاج به پردهپوشی و رمز و اشاره ندارد، افکارش را صاف و پوست کنده میگوید. همین لحن صاده، بیپروا و صراحت لهجه او را از سایر شعرای آزاد فکر متمایز میکند.
مثلا این اشعار حافظ بخوبی جنبة صوفی و رؤیای شدید او را میرساند:
اینهمه عکس می و نقش و نگارین که نمود،
یک فروغ رخ ساقی است که در جام افتاد.
ما در پیاله عکس رخ یار دیدهایم،
ای بیخبر ز لذت شرب مدام ما.
حافظ نیز به زهاد حمله میکند ولی چقدر با حملة خیام فرق دارد:
راز درون پرده ز رندان مست پرس،
کاین حال نیست زاهد عالی مقام را. (۸۵)
خیلی با نزاکتتر و ترسوتر از خیام به بهشت اشاره میکند:
باغ فردوس لطیف است، ولیکن زنهار،
تو غنیمت شمر این سایة بید و لب کشت. (۸۸)
چقدر با احتیاط و محافظهکاری به جنگ صانع میرود:
پیر ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت،
آفرین بر نظر پاک خطا پوشش باد! (۱۱)
شعرای دیگر نیز از خیام تبعیت کردهاند و حتی در اشعار صوفی کنایات خیام دیده میشود؛ مثلا این شعر عطار:
گر چو رستم شوکت و زورت بود،
سایر محصولات :
ترانه هاى خیام؛ اثری از صادق هدایت
ترانه هاى...
تحقیق در مورد سیستم مدیریت کیفیت برای سازمانهای مجازی 16 صتحقیق در مورد سیستم مدیریت کیفیت برای...
ترانزیستورترانزیستور...
ترانزیستور 2ترانزیستور 2...
تحقیق در مورد سیستم مدیریت امنیت اطلاعاتتحقیق در مورد...
ترازنامه هنرستان عمید 5صترازنامه هنرستان عمید ...
تحقیق در مورد سیستم قدرتتحقیق در مورد...
تدارک فرصتهاى اوقات فراغت در بریتانیاى کنونى بخش تجاری 6صتدارک فرصتهاى اوقات فراغت در بریتانیاى...
تحقیق در مورد سیستم دبیرخانه و گردش اسناد 16 صتحقیق در مورد سیستم دبیرخانه و گردش...
تدارک فرصت های اوقات فراغت در بریتانیای کنونی بخش دولتی 5صتدارک فرصت های...
فایل حل مشکل Baseband گوشی Galaxy J7 – J700Fمشکل بیسباندفایل حل مشکل Baseband گوشی...
تحقیق در مورد سیستم تعمیرات و نگهدارى در کارخانجات دارو پخش 15 صتحقیق در مورد سیستم تعمیرات...
تخصیص بهینه منابع در آموزش و پرورش کشورهای در حال توسعهتخصیص بهینه منابع در...
تخصیص بهینه منابع در آموزش عالی در کشورهای در حال توسعه 14 صتخصیص بهینه منابع در آموزش عالی در...
تحقیق در مورد سیستم اعلام حریق و اطفاء حریق 12 صتحقیق در مورد سیستم اعلام حریق...
تحول مفهوم اوقات فراغت 20 صتحول مفهوم اوقات فراغت 20 ص...
تحقیق در مورد سیر تحول پلان معماری و تزئینات در بناهای اسلامی 18 صتحقیق در مورد سیر تحول...
تحلیل و مدیریت ریسک 25تحلیل و مدیریت...
تحقیق در مورد سیر تحول خط ایرانتحقیق در مورد...
تحقیق 20 صفحه ای درباره ویتامین هاتحقیق 20 صفحه ای درباره...
تحقیق در مورد سیاست خارجی جمهوری اسلامی از دیدگاه امام خمینیتحقیق در مورد سیاست...
تباین و تنش در ساختار شعر « نشانی» سروده سهراب 16 صتباین و تنش در ساختار...
تحقیق در مورد سیاد گیری بی تلاش 16 صتحقیق در مورد سیاد گیری بی...
تب نزله ای بدخیم گاوهایا MCF 20صتب نزله ای بدخیم گاوهایا MCF...
تحقیق در مورد سونامی 8صتحقیق در مورد سونامی 8ص...
تب مالت سل سیاه زخم 8صتب مالت سل ...
تحقیق در مورد سورئالیسم و رئالیسم 10صتحقیق در مورد سورئالیسم و رئالیسم 10ص...
تب بی دوام گاویتب بی دوام...
تب بی دوام گاوی 15 صتب بی دوام گاوی 15 ص...
تحقیق در مورد سه دهه بحران افغانستانتحقیق در مورد سه دهه بحران افغانستان...
حل تمرین های کتاب فیزیک 3 از فصل 1 تا فصل 4حل تمرین های کتاب فیزیک 3 از...
تب بی دوام گاوی 19صتب بی دوام گاوی 19ص...
تحقیق در مورد سنگهای تزئینی در ساختمانی 11 صتحقیق در مورد...
تب برفکی 23صتب برفکی 23ص...
تحقیق در مورد سنگ 12 صتحقیق در مورد سنگ 12 ص...
تاریخچه و سیر تحولی در زمینشناسی 5صتاریخچه و سیر تحولی در زمینشناسی 5ص...
تحقیق در مورد سمبولیسم 22 صتحقیق در مورد سمبولیسم...
تاریخچه غزل 16صتاریخچه غزل 16ص...
تحقیق در مورد سلول های بنیادیتحقیق در مورد سلول های بنیادی...
تاریخچه زمین 6صتاریخچه زمین 6ص...
تحقیق در مورد سلسله ساسانیانتحقیق در مورد سلسله ساسانیان...
تحقیق در مورد سلاحهای کشتار جمعیتحقیق در مورد سلاحهای کشتار...
تحقیق در مورد سل چیستتحقیق در مورد سل...
تاریخ زبان فارسی 12صتاریخ زبان فارسی 12ص...
تحقیق در مورد سطوح و بافت 17 صتحقیق در مورد سطوح و بافت...
تاریخچه چنگلکاری در ایران 10 صتاریخچه چنگلکاری در...
دانلود فایل ترمیم بوت و فلش نشدن y520_u22حل مشکل فلش نشدن y520_u22دانلود فایل ترمیم بوت و...
تاریخچه و سیرتحول مخابرات در ایرانتاریخچه و سیرتحول مخابرات...
تحقیق در مورد سل ریویتحقیق در مورد...
تاریخچه حفاظت وشکل گیری پارکهای ملی ومناطق حفاظت شده و حسابداری آن 13صتاریخچه حفاظت وشکل گیری پارکهای ملی ومناطق...
قارچ مزرعه سروش 20 صقابلیتهای محتمل تکنیکی نانوتکنولوژی
فیزیولوژی جانوری
فیروزه
فولاد
طرح تولید ماشین آلات خشک کن میوه و سبزیجات
یونیت دندانپزشکی
نیروی برش Trim Force
کارآفرینی پرورش قارچ 21 ص
کمک فنر دو جدارة بی فشار
پرتودهی مواد غذایی (اشعه دادن) 18 ص
خشخاش و تریاک 29ص
کلمات کلیدی :ولی هیچzwnj کدام میzwnj کند میzwnj دهد فکر یام فکار یام یام رسند هیچzwnj کدام میzwnj گوید میzwnj شود کردهzwnj اند میzwnj یzwnj شبیهات هیچzwnj نمیzwnj فارسی هترین فلسفة